Buk kolumnowy Dawyck Gold to wyjątkowe drzewo, które dzięki swojej smukłej sylwetce i złocistym liściom może stać się prawdziwą ozdobą każdego ogrodu. Choć wymaga odpowiedniej pielęgnacji, efekt końcowy wynagradza wszystkie starania. W tym poradniku dowiesz się, jak prawidłowo dbać o buka Dawyck Gold oraz jak wykorzystać jego walory dekoracyjne w aranżacji przestrzeni ogrodowej.
Charakterystyka buka kolumnowego Dawyck Gold
Buk pospolity Dawyck Gold (Fagus sylvatica 'Dawyck Gold’) to odmiana o charakterystycznym kolumnowym pokroju, która wyróżnia się na tle innych drzew ogrodowych. Oto jego najważniejsze cechy:
- Dorasta do 15-20 metrów wysokości, zachowując wąską, kolumnową formę o szerokości 2-3 metrów
- Liście wiosną mają intensywnie złocistożółtą barwę, która latem przechodzi w żółtozieloną
- Jesienią liście przybierają atrakcyjny miedzianobrązowy kolor
- Rośnie stosunkowo wolno – około 20-30 cm rocznie
- Jest długowieczny – może żyć nawet 150-200 lat
- Dobrze znosi cięcie, dzięki czemu można formować jego koronę
Buk Dawyck Gold jest odmianą szczepioną, co oznacza, że został zaszczepiony na podkładce buka pospolitego. Dzięki temu zachowuje swój charakterystyczny kolumnowy pokrój.
Wybór odpowiedniego stanowiska
Właściwe usytuowanie buka Dawyck Gold ma kluczowe znaczenie dla jego prawidłowego rozwoju i efektownego wyglądu.
Zapewnij drzewu idealne warunki wzrostu, wybierając:
1. Stanowisko słoneczne lub półcieniste – w pełnym słońcu liście będą miały najintensywniejszą złocistą barwę
2. Przestrzeń odpowiednią do jego docelowych rozmiarów
3. Miejsce osłonięte od silnych, porywistych wiatrów, które mogą uszkadzać delikatne liście
4. Glebę żyzną, próchniczą, o lekko kwaśnym lub obojętnym odczynie (pH 5,5-7,0)
5. Podłoże przepuszczalne – buki nie tolerują zastoju wody, który może prowadzić do gnicia korzeni
Sadzenie buka kolumnowego Dawyck Gold
Prawidłowe posadzenie drzewa to podstawa jego dobrego wzrostu i rozwoju w przyszłości.
Najlepszy termin sadzenia to wczesna wiosna (marzec-kwiecień) lub jesień (wrzesień-październik), gdy drzewo znajduje się w stanie spoczynku. Postępuj według poniższych wskazówek:
1. Wykop dół o wymiarach dwa razy większych niż bryła korzeniowa, co zapewni korzeniom przestrzeń do rozwoju
2. Wymieszaj ziemię z dołu z kompostem lub dobrze rozłożonym obornikiem, aby wzbogacić podłoże
3. Umieść drzewo w dole na takiej głębokości, na jakiej rosło w szkółce – zbyt głębokie sadzenie może prowadzić do problemów z rozwojem
4. Zasypuj korzenie przygotowaną ziemią, delikatnie ją ubijając, aby usunąć powietrzne kieszenie
5. Uformuj wokół pnia misę o średnicy około 1 metra, która ułatwi zatrzymywanie wody podczas podlewania
6. Obficie podlej posadzone drzewo (około 20-30 litrów wody), aby pomóc glebie osiąść i zapewnić korzeniom dobry kontakt z podłożem
7. Zamulcuj powierzchnię wokół pnia korą lub zrębkami na grubość 5-7 cm, zachowując kilkucentymetrowy odstęp od pnia, aby zapobiec gniciu kory
Pielęgnacja młodych drzew
Pierwsze 2-3 lata po posadzeniu są kluczowe dla prawidłowego ukorzeniania się i rozwoju buka Dawyck Gold.
- Regularnie podlewaj drzewo, szczególnie w okresach suszy – młode buki są wyjątkowo wrażliwe na niedobór wody
- W pierwszym roku po posadzeniu podlewaj 1-2 razy w tygodniu, dostarczając każdorazowo około 20 litrów wody
- Systematycznie odchwaszczaj teren wokół pnia, aby wyeliminować konkurencję o wodę i składniki pokarmowe
- Wiosną zastosuj nawóz wieloskładnikowy do drzew liściastych, który zapewni zrównoważone odżywienie
- Zabezpiecz pień przed mrozem i zwierzyną, owijając go agrowłókniną lub specjalnymi osłonkami, szczególnie przed nadejściem zimy
- Rozważ podparcie młodego drzewa palem, aby rosło prosto i nie ulegało uszkodzeniom podczas silnych wiatrów
Pamiętaj, że buk Dawyck Gold jest wyjątkowo wrażliwy na przesuszenie gleby, szczególnie w pierwszych latach po posadzeniu. Regularne podlewanie to podstawa jego prawidłowego rozwoju i intensywnego wybarwienia liści.
Pielęgnacja dorosłych drzew
Dorosłe okazy buka kolumnowego Dawyck Gold są bardziej odporne, ale nadal wymagają podstawowej pielęgnacji, aby zachować swój dekoracyjny charakter.
1. Podlewaj w okresach długotrwałej suszy, dostarczając jednorazowo dużą ilość wody (40-50 litrów), która przeniknie do głębszych warstw gleby
2. Wiosną zastosuj nawóz wieloskładnikowy o przedłużonym działaniu, który będzie odżywiał drzewo przez cały sezon
3. Regularnie usuwaj chwasty i odrosty korzeniowe pojawiające się przy pniu, które mogą osłabiać główne drzewo
4. Monitoruj stan zdrowotny drzewa – zwracaj uwagę na przebarwienia liści, usychające gałęzie czy ślady żerowania szkodników
5. Jesienią, grabiąc liście, pozostaw część z nich pod drzewem jako naturalny nawóz i ochronę korzeni przed mrozem
Przycinanie i formowanie
Buk kolumnowy Dawyck Gold naturalnie utrzymuje swój charakterystyczny pokrój, jednak czasem wymaga delikatnej korekty dla zachowania idealnej sylwetki.
- Najlepszym terminem cięcia jest późna zima lub wczesna wiosna, przed rozpoczęciem wegetacji, gdy drzewo jest jeszcze w stanie spoczynku
- Usuń gałęzie martwe, uszkodzone lub krzyżujące się, które mogą prowadzić do otarć i infekcji
- Delikatnie przycinaj pędy wyrastające poza naturalny, kolumnowy kształt korony, aby zachować harmonijną sylwetkę
- Nigdy nie przycinaj wierzchołka drzewa, gdyż może to trwale zaburzyć jego naturalny pokrój i zdolność do wzrostu
- Wszystkie rany po cięciu zabezpiecz maścią ogrodniczą, aby zapobiec infekcjom grzybowym i bakteryjnym
Zastosowanie buka Dawyck Gold w ogrodzie
Buk kolumnowy Dawyck Gold, dzięki swojemu wyjątkowemu pokrojowi i barwie liści, może pełnić różnorodne funkcje w aranżacji ogrodu.
- Jako soliter (pojedyncze drzewo) na trawniku – jego złocista barwa i smukła sylwetka przyciągają wzrok i tworzą naturalny punkt centralny kompozycji
- W szpalerach wzdłuż ścieżek lub granic posesji – tworzy eleganckie, naturalne ogrodzenie o zmiennej kolorystyce w ciągu roku
- Jako żywa ściana – buki posadzone blisko siebie (co 1-1,5 metra) tworzą zwarty, pionowy ekran idealny do wydzielania stref w ogrodzie
- W kompozycjach z innymi roślinami o kontrastowych kolorach – szczególnie efektownie prezentuje się w towarzystwie roślin o purpurowych liściach lub igłach
- Jako naturalna dominanta w ogrodach o niewielkiej powierzchni – dzięki kolumnowemu pokrojowi zajmuje mało miejsca w poziomie, a jednocześnie dodaje ogrodowi wertykalnego wymiaru
Buk Dawyck Gold świetnie komponuje się z innymi odmianami buków, np. z purpurowym bukiem 'Dawyck Purple’ czy zielonym 'Dawyck’. Takie zestawienie tworzy efektowną kompozycję kolorystyczną, która zmienia się wraz z porami roku, oferując dynamiczny obraz ogrodu.
Najczęstsze problemy i ich rozwiązywanie
Mimo że buk Dawyck Gold jest stosunkowo odporny, może borykać się z pewnymi problemami, które warto umieć rozpoznać i rozwiązać.
Przebarwienia i usychanie liści
- Przyczyna: najczęściej niedobór wody lub składników pokarmowych, szczególnie żelaza, co objawia się żółknięciem liści z zielonymi żyłkami
- Rozwiązanie: zwiększ częstotliwość podlewania i zastosuj nawóz wieloskładnikowy z dodatkiem żelaza, a w przypadku chlorozy (żółknięcia liści) rozważ zastosowanie specjalistycznego preparatu z chelatami żelaza
Szkodniki
- Mszyce – tworzą kolonie na spodniej stronie liści i młodych pędach, powodując ich deformację. Zwalczaj preparatami owadobójczymi lub naturalnymi roztworem z mydła potasowego (40g/l wody)
- Opuchlaki – larwy żerują na korzeniach, osłabiając drzewo. Stosuj preparaty nematodowe wprowadzane do gleby wczesną wiosną lub późnym latem
- Zwójki liściowe – larwy zwijają liście i żerują wewnątrz. Usuwaj mechanicznie lub stosuj odpowiednie insektycydy na początku sezonu, gdy larwy są najbardziej wrażliwe
Choroby grzybowe
- Mączniak prawdziwy – objawia się białym, mączystym nalotem na liściach. Stosuj fungicydy przy pierwszych objawach, zapewnij dobrą cyrkulację powietrza wokół drzewa
- Rak bukowy – powoduje powstawanie ran i nekroz na korze. Usuwaj i pal porażone części drzewa, rany zabezpieczaj maścią ogrodniczą z dodatkiem fungicydu
Buk kolumnowy Dawyck Gold to wyjątkowe drzewo, które przy odpowiedniej pielęgnacji będzie cieszyć oko przez wiele lat. Jego smukła sylwetka i złociste liście dodadzą elegancji każdemu ogrodowi, a stosunkowo niewielkie wymagania pielęgnacyjne sprawiają, że jest dostępny nawet dla mniej doświadczonych ogrodników. Pamiętaj o regularnym podlewaniu, zwłaszcza w pierwszych latach po posadzeniu, a twój buk odwdzięczy się bujnym wzrostem i intensywną barwą liści, stając się z roku na rok coraz bardziej okazałym elementem ogrodowej kompozycji.